NFZ uruchamia rezerwę ogólną na 2025 rok – co to oznacza dla placówek medycznych?
Aktualna sytuacja finansowa NFZ i kontekst decyzji
Zarządzenie Prezesa NFZ formalnie przesunęło kwotę z pozycji „obowiązkowy odpis na rezerwę ogólną” (1,731 mld zł) do pozycji „koszty świadczeń opieki zdrowotnej”, zwiększając tę ostatnią ze 183,743 mld zł do 185,475 mld zł. Plan finansowy NFZ na 2025 rok wciąż oczekuje na zatwierdzenie przez Ministra Finansów, co jest standardowym elementem procedury budżetowej, choć wprowadza element niepewności w planowaniu działalności placówek.
Raport „Luka finansowa systemu ochrony zdrowia w Polsce” wskazuje na potrzebę dodatkowych środków w nadchodzących latach. System zmaga się z kilkoma istotnymi wyzwaniami finansowymi, takimi jak zmiany w strukturze dotacji, wzrost kosztów wynagrodzeń personelu medycznego oraz rozszerzenie zakresu zadań finansowanych przez NFZ. Te czynniki wpływają na dostępne środki i wymagają od placówek medycznych adaptacji do zmieniających się warunków.
Alokacja środków z rezerwy ogólnej
Uwolnione środki z rezerwy zostały przeznaczone głównie na pokrycie kosztów świadczeń nielimitowanych zrealizowanych w 2024 roku (1,614 mld zł) oraz na finansowanie programów lekowych i chemioterapii z 2024 roku (ponad 760 mln zł). Ta alokacja odzwierciedla priorytety płatnika w zakresie zapewnienia ciągłości świadczeń w kluczowych obszarach opieki zdrowotnej.
W systemie finansowania NFZ istotne jest rozróżnienie między świadczeniami nielimitowanymi a limitowanymi. Te pierwsze, obejmujące porody, świadczenia ratujące życie, procedury w ramach karty DiLO oraz świadczenia pediatryczne, są finansowane w pełnej wysokości niezależnie od ustalonego limitu. Natomiast świadczenia limitowane podlegają ograniczeniom finansowym określonym w umowie, co wymaga od placówek starannego planowania ich realizacji.
Implikacje dla realizacji kontraktów
Decyzja o wykorzystaniu rezerwy ogólnej przynosi zarówno korzyści, jak i wyzwania dla świadczeniodawców. Z jednej strony, gwarantuje finansowanie świadczeń nielimitowanych z poprzedniego roku oraz zapewnia ciągłość realizacji programów lekowych, co jest kluczowe dla pacjentów przewlekle chorych. Przejrzystość priorytetów finansowania pozwala również na lepsze planowanie działalności placówek.
Z drugiej strony, wcześniejsze wykorzystanie rezerwy wymaga od świadczeniodawców elastycznego podejścia do zarządzania finansami w pozostałej części roku. Zróżnicowane finansowanie nadwykonań, zgodnie z komunikatem Ministerstwa Zdrowia z 28 lutego br., oznacza, że świadczenia limitowane zrealizowane ponad ustalony poziom mogą być finansowane tylko częściowo. Dodatkowo, placówki muszą dostosować się do nowych wymogów w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej, wprowadzających parametry oceny efektywności.
W harmonogramie działań na 2025 rok warto uwzględnić kluczowe daty, takie jak spodziewane zatwierdzenie planu finansowego NFZ w kwietniu-maju, ogłoszenie informacji o konkursach ofert na 2026 rok w czerwcu-lipcu oraz możliwe korekty planu finansowego NFZ we wrześniu-październiku. Monitorowanie tych wydarzeń pomoże w planowaniu działalności i adaptacji do zmieniających się warunków finansowania.
Strategie optymalizacji kontraktów i sprawozdawczości
Wobec dynamicznych zmian w systemie finansowania, placówki medyczne powinny rozważyć wdrożenie strategii optymalizacyjnych. Analiza produktywności punktowej, czyli badanie efektywności generowania punktów rozliczeniowych przez poszczególne procedury medyczne, może pomóc w lepszym planowaniu zasobów. Na przykład, w ramach świadczeń ortopedycznych warto porównać różne typy procedur pod kątem czasu realizacji, zaangażowania personelu i uzyskiwanych punktów.
Precyzyjne kodowanie procedur medycznych jest równie istotne – zapewnienie optymalnego doboru kodów ICD-9, ICD-10 oraz produktów rozliczeniowych, zgodnie z dokumentacją medyczną, wpływa na efektywność rozliczeń. Wdrożenie systemu weryfikacji sprawozdań przed ich przekazaniem do NFZ minimalizuje ryzyko błędów i związanych z nimi korekt finansowych.
Efektywne zarządzanie finansami wymaga modelowania przepływów pieniężnych z uwzględnieniem terminów płatności od NFZ oraz rozważenia dywersyfikacji przychodów poprzez rozwój świadczeń komercyjnych, współpracę z towarzystwami ubezpieczeniowymi czy realizację badań klinicznych. Monitorowanie stopnia realizacji kontraktu w czasie rzeczywistym pozwala na bieżącą adaptację działań i optymalne wykorzystanie dostępnych limitów.
Strategiczne podejście do świadczeń nielimitowanych, polegające na identyfikacji pacjentów kwalifikujących się do tych procedur, może poprawić efektywność wykorzystania zasobów i zwiększyć przychody placówki. Równie ważne jest planowanie harmonogramu realizacji świadczeń z uwzględnieniem priorytetów klinicznych i ekonomicznych, co pozwala na zrównoważone wykorzystanie potencjału placówki.
Strategie optymalizacji kontraktów i sprawozdawczości
W obliczu zmian w systemie finansowania świadczeń zdrowotnych, kluczowe staje się profesjonalne podejście do zarządzania kontraktem z NFZ. Placówki medyczne powinny rozpocząć od analizy realizacji kontraktu w pierwszym kwartale 2025 roku oraz weryfikacji procesów sprawozdawczych. GPMED – rozliczenia medyczne z NFZ, z wieloletnim doświadczeniem w obsłudze placówek medycznych, zapewnia bieżący monitoring zmian w zarządzeniach Prezesa NFZ, optymalne kodowanie świadczeń oraz profesjonalne wsparcie w procesach odwoławczych. Outsourcing rozliczeń od doświadczonej firmy odciąża personel medyczny od procedur administracyjnych i minimalizuje ryzyko kosztownych błędów w raportowaniu świadczeń. Wobec uruchomienia rezerwy ogólnej NFZ już na początku roku, profesjonalne wsparcie GPMED staje się niezbędnym elementem efektywnego zarządzania nowoczesną placówką medyczną.
